21 مهر سال 1392، 9 سال پیش و اولین فروش اینترنتی من، داوود دهقان و 6 درسی که از آن یاد گرفتم!

دقیقا 5 سال پیش بود، عصر روز 21 مهرماه 1392
اولین فروش سون‌موبایل که توسط یکی از اهالی استان سیستان و بلوچستان انجام شد، حس اون موقع رو هنوز یادم هست موقعی که محصول به فروش رفت طرفای عصر بود که خریدار زنگ زد و گفت باتری سونی اریکسون خرید کرده به مبلغ 26 هزارتومان (20 هزارتومان باتری و 6 هزارتومان هم هزینه پست) و پرسید محصولی که خریده موجود هست؟ منم با هزار شک و تردید بهش گفتم آره …

یعنی اصلا باورم نمی‌شد بالاخره کارم جواب داد 1 سال از راه‌اندازی سایت گذشته بود ولی بالاخره اولین فروش آنلاین سایتم ثبت شد… وقتی اون خریدار زنگ زد و فهمیدم اولین فروشم انجام شد واقعا حس عجیبی وجودم رو فرا گرفته بود یه حسی مخلوط از ترس، پیروزی، شادی و تعجب!… نکنه محصولش گیر نیاد… نکنه قیمت کم زده باشم و مجبور باشم با ضرر ارسالش کنم…

درس شماره 1: شجاع بودن این نیست که از هیچی نترسی، یعنی اینکه با وجود ترس‌هات ادامه بدی!
زمانی که سایت رو شروع کردم با هزار تا اگر و اما مواجه بودم:
اگه نشه چی؟ اگه نفروشم چی؟
اگه این کار نگیره چی کار کنم؟
اگه سایت خراب شد چجوری درستش کنم؟
اگه مجوز جور نشه چی؟
اگه جنسی که می‌فروشم رو بخوام برم تهیه کنم و تو بازار موجود نباشه چی؟ زشته پول مشتری رو پس بدم!
اگه باتری رو پست کنم برا مشتری و خراب باشه چی؟
اگه بانک بهم درگاه نده چی؟
با اینکه این همه اگه و اما و موانعی که جلوم بود و انصافا همین الان تو سال 97 هم این موانع ذهنی منطقی هستند برای شروع نکردن یک کسب‌وکار، ولی عین یه بچه سمج فقط به روزی فکر می‌کردم که بشه و واقعا هیچ راهی نداشتم جز انجام دادنش،‌ واسه همین هم انجام شد.

حدودا یکسالی بود که سایت رو راه‌اندازی کرده بودم (دقیقا دی‌ماه 1391 دامین 7mobile.ir‌رو ثبت کرده بودم) و 2 ماهی هم بود که درگاه بانک ملت گرفته بودم (شهریور 1392) با هزار بدبختی، کارمند بانک ملت مجوز شغلی ازم خواسته بود برای ارائه درگاه، ولی من مجوز شغلیم کجا بوده؟ کل تلاشم یه سایت بود با 300-200 تا محصول که حتی 1 دونه‌ش رو هم از خودم موجود نداشتم، به هزار التماس و درخواست که جوونم و علیلم و ذلیلم کارمند بانک بی خیال بخش‌نامه و قوانین و مقررات شد و دستور صدور درگاه آنلاین بانکی رو صادر کرد.

درس شماره 2: توی کسب‌وکار آنلاین دارید درخت گردو می‌کارید،اگه صبر ندارید به این راه قدم نگذارید!
الان گاهی وقتا به عقب نگاه می‌کنم میبینم واقعا صبرم زیاد بوده، سال 91 سایت رو راه‌اندازی کردم و سال 92 (حدود 10 ماه بعد) اولین فروش آنلاینم رو داشتم، واقعا بدون هیچ دلیلی فقط امید داشتم که بشه، فکر کنید 10 ماه روزی 16 ساعت وقت می‌گذاشتم برای چیزی که تهش اصلا و ابدا معلوم نبود، حتی شده بود یک هفته از خونه بیرون نرم و بشینم تو سایت محصول اضافه کنم و عکس ادیت کنم و محتوای محصولات رو بهتر کنم!
یادمه یک ساعت مچی کوهنوردی Casio Protrek داشتم که با نور خورشید شارژ می‌شد یه دفعه دیدم چرا ساعتم دیگه صفحه‌ش روشن نمیشه! و کمتر از یکسال بود که خریده بودمش… یه دفعه یادم افتاد که هی دل غافل ساعتم خورشیدی هست و من بیش از 7-8 روزه اصلا آفتاب ندیدم!

خوب یادمه درگاه بانکی رو قبل از نماد اعتماد گرفتم، بله قبل از نماد اعتماد! اون روزا اصلا نماد اعتماد مثل الان اجباری و فراگیر نبوده کلا تعداد سایت‌هایی که نماد اعتماد داشتند زیر 300 عدد بود در حال حاضر حدود 31 هزار نماد اعتماد صادر شده و 51 هزار کسب‌وکار هم داخل صف هستند، تو سال 91-92 که اوایل کار من بود واقعا هم تجارت الکترونیک ایران در ابتدای راه بود و همینطور من بی‌تجربه و تازه‌کار بودم، کسی رو هم سراغ نداشتم ازش کمک بگیرم مثل الان هم کلی کارگاه و دوره راه‌اندازی کسب‌وکار آنلاین هوشمند و بی‌همتا و باهوش و بی‌نظیر و … توی اینترنت یا سطح شهر پر نشده بود، همین انتخاب cms فروشگاهی پرستاشاپ و افزودن محصولات و دسته‌بندی‌ها و پیدا کردن عکس مناسب و سئو کردن محصولات خودش یکسالی زمان برد تا با هزار آزمون و خطا و از دست دادن 1-2 میلیون تومن یادشون بگیرم؛ که بالاخره 21 مهر 97 اولین روزنه امید خودشو نشون داد…

خلاصه فروشگاه اینترنتی راه‌اندازی می‌کردیم وقتی فروشگاه اینترنتی زدن و کسب‌وکار آنلاین راه‌اندازی کردن مُد نبود. 😎

یادمه اون موقع موتور سیکلت داشتم و بلافاصله رفتم به سمت عمده‌فروش‌های بازار احمد‌آباد اصفهان و باتری رو از عمده‌فروش تهیه کردم و کالا رو گذاشتم داخل بسته پستی و ساعت 10 صبح پست کردم برای خریدار. توی اون فروش 6 هزارتومان سود کردم، واقعا لذت داشت پول اون فروش از طریق درگاه بانکی، آنلاین به حسابم واریز شد! بعدا متوجه شدم به این روش از MVP میگن مدل جادوگر شهر اُز (MVP Wizard of Oz) جالبه که بعدا خودم مقاله‌ش رو داخل سایت اصفهان پلاس نوشتم و نکته جالب‌تر این بود که توی آذر 1392 که توی استارتاپ ویکند شرکت کردم متوجه شدم که به کاری که 1 ساله قبل (سال 1391) راه‌اندازی کرده بودم و داشتم انجامش میدادم میگن استارتاپ 😁

نکته: از مثال‌های معروفی که از این نوع MVP استفاده کرد، فروشگاه آنلاین کیف و کفش Zappos است:
نیک سوینگ (بنیانگذار زَپوس) در سال ۱۹۹۹ وب‌سایت بسیار ساده‌ای تاسیس کرد و به جای خرید و انبار کردن کفش، در عوض به تعدادی از مغازه‌های کفش فروشی در محله‌های مختلف رفت. او برای گرفتن عکس از کفش‌ها و انتشار آنلاین آن از صاحبان مغازه‌ها اجازه می‌گرفت. به محض اینکه سفارشی ثبت می‌شد، او به مغازه می‌رفت، کفشی که سفارش داده شده بود را خریداری می‌کرد، تحویل مشتری می‌داد، پولش را می‌گرفت و برمی‌گشت. همه این کارها را خودش به تنهایی و به صورت کاملا دستی انجام می‌داد. بعد از مدتی تعداد سفارش‌ها بالا رفت. نیک هم سایت خود را توسعه داد و شکل واقعی آن را خلق کرد. من هم به صورت غریزی همین کار رو کردم اون موقع واقعا توان مالی برای خرید لوازم جانبی و انبار کردن اجناس نداشتم واسه همین از عمده‌فروش‌های لوازم جانبی تصاویر محصولاتشون رو با دوربین دیجیتال می‌گرفتم و بعد از ادیت توی سایت قرار می‌دادم و اگر توی سایت می‌فروختم می‌رفتم ازشون می‌خریدم و برای مشتری ارسال می‌کردم. 
اعتقاد به MVP و راه‌اندازی اصولی استارتاپ از ویژگی‌های بازر وِی بود، حتی در زمانی که نمی‌دانست MVP وجود خارجی دارد و از وجود MVP هیچ اطلاعی نداشت بازم هم اعتقاد وافری به MVP داشت. 😎

از سال 82-83 که با کامپیوتر و اینترنت آشنا شدم همیشه آرزو داشتم یه سایت داشته باشم که ازش پول در بیارم که بالاخره مهرماه 97 این آرزو به حقیقت پیوست، به زور و با کلی سختی و زجر، ولی آخرش شد.

الان بعد از 6 سال هنوز سون‌موبایل سرپاست و از همه استان‌های ایران و اکثر شهر‌های ایران خریدار داشته و 90% ورودی و بالطبع فروشش از موتور جستجوی گوگل هست و تصویر زیر هم نشون میده 100% ورودی‌های سایت ارگانیک هستند، واقعا کمتر سایتی هست که چنین آماری داشته باشه اون هم فروشگاه! یادمه وقتی سایت رو شروع کردم تا 1 سال اول اصلا نمی‌دونستم SEO چی هست!

درس شماره 3: گاهی اوقات مشکلات و کمبود منابع به شکل یک معلم برای شما ظاهر شده فقط در لباس مبدل!
حتما میگید ای بابا این رو تا حالا تو 100 تا فیلم و کلیپ انگیزشی دیدیم، ولی من این رو پوست و خون خودم لمس کردم! چجوری؟ من چون اون موقع پول نداشتم تبلیغات بکنم مجبور شدم که خودم SEO رو یاد بگیرم و از راه سختش که آزمون و خطا هست اون هم روی سایتی که مال خودت هست و یوزر روشه و حتی میتونه اشتباهات منجر به ضرر مالی بشه ولی چون هیچ پولی نداشتم که تبلیغ کنم مجبور شدم که برم به سمت تبلیغات مجانی و البته با نیم نگاهی به صبر ایوب و البته چاشنی امید!
آمار ورودی‌های یکسال اخیر سایت سون‌موبایل از گوگل آنالیز
جایگاه سایت توی 3 نتیجه اول در جستجوی عبارت “خرید شارژر موبایل”
جایگاه سایت توی 3 نتیجه اول در جستجوی عبارت “خرید باتری موبایل”

یادم میاد توی آزمون و خطاهایی که انجام می‌دادم برای یادگیری سئو یکبار یه اشتباهی کردم که کلاً سایت 7mobile از موتور جستجوی گوگل حذف شد اون هم به مدت 2 ماه! توی اون 2 ماه من چندین میلیون تومان ضرر کردم چون اکثر کاربران و فروش‌های سایتم از طریق موتور جستجوی گوگل بود! ولی خب بالاخره تونستم درستش کنم به تنهایی… واقعا کسی هم نبود که ازش کمک بگیرم! سئو رو یاد گرفتم ولی از راه سختش، ولی مهم اینه که از پس این یکی هم بر اومدم… 💪

درس شماره 4: از اشتباه کردن نترسید وگرنه هیچی نمیشید!
این یکی رو کاملا جدی جدی میگم اگه از اشتباه کردن می‌ترسید احتمال زیاد هیچی نمی‌شید نهایتا یه مصرف‌کننده دست چندم افکار و خدمات دیگران میشید. بیشترین عاملی که باعث شد من تو این چند ساله چیزهای زیادی یاد بگیرم ترس نداشتن از آزمون و خطا قبول دارم این خصیصه باعث میشه گاهی وقتا آدم ضرر بکنه بعضی اوقات هم ضررهای سنگین ولی به نظر من بهترین کار بی پروا بودن توی آزمون و خطا هست، البته یه جمله معروف هم دارم که میگه آدم توی بیشعوری هم باید شعور به خرج بده! یعنی اینکه حتی اگه داری حماقت می‌کنی حواست باشه نهایتا پات بشکنه نه اینکه بمیری!
ببخشید نمیشد اینجاش رو مودب‌تر بگم، به جان کلام لطمه می‌خورد 🙂
از آمار جالب سئوی سون‌موبایل داشتن بیشتر از 900 عبارت و کلمه کلیدی که توی صفحه اول سرچ گوگل داره و همینطور رتبه کلی سایت توی موتور جستجوی گوگل 7.2 هست
میانگین رتبه سایت در موتور جستجوی گوگل که عدد 7.2 نشون میده سایت در صفحه اول گوگل در هفتمین نتیجه هست.
توی ستون سمت چپ مشخص هست که تا عبارت کلیدی شماره 900 هم نتایج رتبه 10 (ستون سمت راست) رو دارند

یکی دیگه از تجربه‌های عالی و شگفت‌انگیزم این بود که 😎 به صورت خودجوش از همون اول به شعارِ عالی دشمنِ خوبه اعتقاد زیادی داشتم و مثل اینکه یه جورایی متد LEAN تو خونم بود 😎، چطور؟

یادمه برای طراحی لوگو به هیچ وجه درگیر ایده‌آل‌گرایی نشدم و با یک لوگو که از موتور جستجوی گوگل پیدا کردم و یکم تغییر با ادوبی فتوشاپ که دوست چندین ساله من بود تونستم به سرعت لوگوی سایتم رو بسازم و بعدش هم بعد از 2-3 سال برای طراحی لوگو هزینه کردم و در ضمن توی 2-3 سال اول هم هیچوقت مشتری بهم نگفت چون لوگوت خوب نیست از سایتت خرید نمی‌کنم 😁

درس شماره 5: تکراریه ولی همیشه باید گفته بشه؛ به دنبال عالی شروع کردن نباشید فقط شروع کنید!
من با اینکه خودم گرافیست بودم و با نرم‌افزارهای گرافیکی سال‌ها کار کرده بودم ولی بیشتر از نصف روز برای لوگو وقت نذاشتم با اینکه وقت زیاد داشتم!
به خاطر اینکه اول کار فقط باید شروع کرد، در اول کار کلی تسک هست که باید انجام داد ولی اگه تسک‌های ضروری رو از غیر ضروری تشخیص ندید فاتحه‌تون خونده‌ست!
گاهی چیزارو میشه با بدهی فنی که بعدا صاف میشه رد کرد و خیلی براش وقتی نگذاشت، مثلا همین لوگو، واسه همین می‌رسیم به این جمله معروف: برای شروع لازم نیست حتما عالی باشی، ولی برای عالی شدن حتما باید شروع کنی…
روند طراحی لوگو سایت سون‌موبایل

سون‌موبایل اولین تجربه جدی من در دنیای تجارت الکترونیک و کسب‌وکار آنلاین بود و قطعا آخریش نبوده، بعد از راه‌اندازی این فروشگاه کلی تجربه کسب‌وکارهای آنلاین و استارتاپی و کارآفرینی متعددی داشتم و توی این مسیر تونستم به خیلی‌ها هم توی راه‌اندازی کسب‌وکار آنلاین‌شون کمک کنم مثل:

  • انتشارات نسل نواندیش
  • فروشگاه اینترنتی میوه باران
  • فروشگاه پروفیل فولادی جباری
  • فروشگاه اینترنتی چرم دست‌دوز سماءچرم
  • فروشگاه تجیهزات پرینتر سه بعدی 3Dsho
  • فروشگاه لوازم خانگی تکنولایو
  • فروشگاه تجهیزات جابجایی اکسین لیفتر
  • فروشگاه Apple724
  • فروشگاه روغن‌های بکر عصاریا
  • فروشگاه آسپیان دارو
  • فروشگاه مرجع دره‌نوردی ایران
  • فروشگاه تجهیزات پزشکی یاورپزشک
  • فروشگاه صنایع دستی شیک آرت
  • و …

حتی توی همایش پست هوشمند که در سال 96 در اتاق بازرگانی اصفهان برگزار شد به عنوان نماینده فروشگاه‌های اینترنتی اصفهان در حضور وزیر اداره پست سخنرانی داشتم و مشکلات و چالش‌های فروشگاه‌های اینترنتی رو عنوان کردم و الان هم مشاور تجارت الکترونیک و کسب‌وکارهای آنلاین باشگاه مشاوران و مدیران اصفهان هستم؛ خیلی خوشحالم که همیشه تونستم روبه‌جلو حرکت کنم.

درس شماره 6: هرچیزی رو می‌خواهید عالی یاد بگیرید اون رو مثل جدول ضرب یاد بگیرید و بعدش به بقیه یاد بدهید!
اولین سایت من سون‌موبایل بود که وقتی به شکل و طراحی که باب دلم بود رسید حدود 2 سال طول کشید، ولی برای دفعات بعد که این کار رو کردم مثلا سایت انتشارات نسل نواندیش که واقعا حساس و دقیق بودند رو توی 1 هفته راه‌اندازی کردم و چی شد که این پیشرفت حاصل شد؟ اونقدر من سایت فروشگاهی راه‌اندازی کردم و این کار رو دوست داشتم و تکرار کردم تا اینکه این کار برام اینقدر ساده و روان شد مثل جدول ضرب و بعد از اون هم چون این کار رو دوست داشتم به خیلی‌ها یادش دادم و مشاوره این کار رو دادم که خیلیش هم رایگان بود، این کارهم باعث تجارت الکترونیک و راه‌اندازی سایت و فروشگاه اینترنتی رو خیلی خوب یاد بگیرم.

🔗 لیست کامل نمونه کارهام با جزئیات

تصاویری از صفحات سایت از گذشته تا امروز:

تصویر صفحه محصول سایت سون‌موبایل در تاریخ دی ۱۳۹۳

تصویر صفحه محصول سایت سون موبایل در بهار 1394

تصاویر سایت در حال حاضر:

نمایی از صفحه دسته‌بندی محصولات سایت سون‌موبایل در سال 97

برای کلام آخر باید بگم که مهمترین نتیجه اخلاقی راه‌اندازی سون‌موبایل و مهمتر از اون پا گذاشتن به عرصه کسب‌وکار آنلاین (اون هم بدون هیچ آموزش و هیچ تجربه قبلی) که در بقیه موقعیت‌های زندگی کاری و شخصی من واقعا برام الهام‌بخش بود و خیلی جاها با نگاه کردن به 5-6 سال قبل و این شروع، انگیزه گرفتم برای کارهای بعدی‌ام، این بود که “فقط” باید “شروع کرد” و انجامش داد، فقط باید رفت جلو همین و بس! اصلا مهم نیست که چقدر پول دارید، چقدر تخصص دارید، تنهای تنها هستید و تیم ندارید، فقط مهم اینه که خودتون چقدر انگیزه برای انجام دادن اون کار دارید و چقدر به اون هدف ایمان دارید. واقعا واقعا هیچ چیز دیگه‌ای مهم نیست خیلی‌ها به دلیل نداشتن *مجوز کار رو شروع نمی‌کنند ولی من بدون مجوز شروع کردم بله ترس نداشتن مجوز رو داشتم ولی این ترس منو متوقف نکرد.

* پ ن: احتمالا در آینده داستان هیجان‌انگیز روند گرفتن نماد اعتمادم رو میگذارم 😎😅 کیا نماد اعتماد موقت گرفتند؟ هرکسی نماد موقت گرفته معلومه خیلی زود فروش آنلاین رو شروع کرده 🙂

شما هم تا حالا از ریسک‌هاتون درس‌های مشابهی که من گرفتم رو گرفتید؟ یا اگه نکته جالبی از ریسک‌هاتون یاد گرفتید کامنت بذارید منم استفاده کنم 🙂

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مطالب مرتبط