گزارش «شاخص هوش مصنوعی ایران ۱۴۰۳» (Iran AI Index 2024) با هدف ارائه تصویری جامع از وضعیت هوش مصنوعی در کشور، توسط مرکز استراتژی و تحول هوش مصنوعی و آزمایشگاه سیاستی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، با حمایت ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری تهیه شده است. این گزارش با الهام از شاخص‌های بین‌المللی، به بررسی وضعیت ایران در حوزه‌های مختلفی چون تحقیق، توسعه، کسب‌وکارها، سیاست، کاربردی‌سازی، اخلاق و افکار عمومی می‌پردازد.Iranian Embassy in Copenhagen

در این گزارش، ایران در شاخص آمادگی دولت برای هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۴، رتبه ۹۱ از میان ۱۹۳ کشور را کسب کرده است که نسبت به سال گذشته سه پله بهبود یافته است. با این حال، در زمینه‌های محیط نهادی، مقرراتی و کسب‌وکار، به ترتیب رتبه‌های ۱۲۷، ۱۳۱ و ۱۲۸ را داراست که نشان‌دهنده چالش‌های ساختاری در اکوسیستم نوآوری کشور است. Recorded Future

این گزارش برای مدیران دولتی، سیاست‌گذاران، پژوهشگران، کارآفرینان و فعالان حوزه هوش مصنوعی اهمیت ویژه‌ای دارد؛ زیرا با ارائه داده‌های دقیق و تحلیل‌های مرتبط، به درک بهتر وضعیت فعلی و ترسیم مسیر آینده توسعه هوش مصنوعی در ایران کمک می‌کند و می‌تواند مبنایی برای تصمیم‌گیری‌های استراتژیک در این حوزه باشد.Iranian Embassy in Copenhagen

ده آمار مهم از این گزارش

1. ارزش بازار هوش مصنوعی ایران: تا سال ۲۰۲۴ حدود ۳۰ میلیون دلار برآورد شده است. Iran Digital Economy

2. میزان استفاده از هوش مصنوعی در کسب‌وکارها: تنها ۱۷٪ از کسب‌وکارهای ایرانی از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند، در حالی که میانگین جهانی بالاتر است.

3. رتبه ایران در آمادگی دولت برای هوش مصنوعی: ۹۱ از ۱۹۳ کشور در سال ۲۰۲۴، با سه پله بهبود نسبت به سال گذشته. Recorded Future

4. رتبه ایران در محیط نهادی: ۱۲۷ از ۱۹۳ کشور، که نشان‌دهنده چالش‌های ساختاری است. Recorded Future

5. رتبه ایران در محیط مقرراتی: ۱۳۱ از ۱۹۳ کشور، که نشان‌دهنده نیاز به بهبود در چارچوب‌های قانونی مرتبط با هوش مصنوعی است.

6. رتبه ایران در محیط کسب‌وکار: ۱۲۸ از ۱۹۳ کشور، که نشان‌دهنده موانع موجود برای شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی است. Recorded Future

7. کمبود نیروی کار ماهر: یکی از موانع اصلی توسعه هوش مصنوعی در ایران، کمبود نیروی کار ماهر در این حوزه است. Iran Digital Economy

8. کمبود زیرساخت‌های مناسب: نبود زیرساخت‌های فنی و فناوری مناسب، مانع گسترش هوش مصنوعی در شرکت‌های ایرانی شده است.

9. افت رتبه ایران در منطقه: ایران که تا سال ۲۰۱۶ در رتبه دوم منطقه از نظر تعداد شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی قرار داشت، در سال ۲۰۲۳ به رتبه چهارم سقوط کرده است. Iran Digital Economy

10. نیاز به سیاست‌گذاری مؤثر: برای بهره‌برداری کامل از پتانسیل‌های هوش مصنوعی، تدوین و اجرای سیاست‌های مؤثر و هماهنگ ضروری است.

این گزارش به درد چه افرادی می‌خورد؟

1. مدیران دولتی و سیاست‌گذاران: برای تدوین استراتژی‌های ملی و سیاست‌های حمایتی در حوزه هوش مصنوعی.

2. پژوهشگران و دانشگاهیان: برای تحلیل وضعیت فعلی و شناسایی فرصت‌های تحقیقاتی در حوزه هوش مصنوعی.

3. کارآفرینان و استارت‌آپ‌ها: برای درک بازار و شناسایی فرصت‌های کسب‌وکار در حوزه هوش مصنوعی.

4. سرمایه‌گذاران: برای ارزیابی پتانسیل‌های سرمایه‌گذاری در بخش‌های مرتبط با هوش مصنوعی.

5. فعالان حوزه فناوری اطلاعات: برای برنامه‌ریزی و توسعه پروژه‌های مرتبط با هوش مصنوعی در سازمان‌ها و شرکت‌ها.

ده سؤال پرتکرار از این فایل (با پاسخ)

1. هدف اصلی این گزارش چیست؟
   ارائه تصویری جامع از وضعیت هوش مصنوعی در ایران و مقایسه آن با کشورهای منطقه و پیشرو در این حوزه.

2. چه سازمان‌هایی در تهیه این گزارش مشارکت داشته‌اند؟
   مرکز استراتژی و تحول هوش مصنوعی، آزمایشگاه سیاستی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، با حمایت ستاد اقتصاد دیجیتال معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری.

3. چه حوزه‌هایی در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته‌اند؟
   تحقیق، توسعه، کسب‌وکارها، سیاست، کاربردی‌سازی، اخلاق و افکار عمومی مرتبط با هوش مصنوعی.

4. ایران در شاخص آمادگی دولت برای هوش مصنوعی چه رتبه‌ای دارد؟
   رتبه ۹۱ از ۱۹۳ کشور در سال ۲۰۲۴، با سه پله بهبود نسبت به سال گذشته.

5. چه موانعی بر سر راه توسعه هوش مصنوعی در ایران وجود دارد؟
   کمبود نیروی کار ماهر، نبود زیرساخت‌های مناسب، و چالش‌های ساختاری در محیط نهادی و مقرراتی.

6. چه درصدی از کسب‌وکارهای ایرانی از هوش مصنوعی استفاده می‌کنند؟
   حدود ۱۷٪ از کسب‌وکارهای ایرانی از هوش مصنوعی بهره می‌برند.

7. ارزش بازار هوش مصنوعی ایران چقدر برآورد شده است؟
   حدود ۳۰ میلیون دلار تا سال ۲۰۲۴.

8. ایران در منطقه چه جایگاهی از نظر تعداد شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی دارد؟
   تا سال ۲۰۱۶ در رتبه دوم منطقه قرار داشت، اما در سال ۲۰۲۳ به رتبه چهارم سقوط کرده است.

9. چه اقداماتی برای بهبود وضعیت هوش مصنوعی در ایران پیشنهاد شده است؟
   تدوین سیاست‌های حمایتی، سرمایه‌گذاری در آموزش و زیرساخت‌ها، و تسهیل فعالیت شرکت‌های فعال در این حوزه.

10. چرا این گزارش برای تصمیم‌گیران مهم است؟
    زیرا با ارائه داده‌های دقیق و تحلیل‌های مرتبط، به درک بهتر وضعیت فعلی و ترسیم مسیر آینده توسعه هوش مصنوعی در ایران کمک می‌کند.